Αιτιολογική Έκθεση του Π.Μ.Σ. “Εφαρμοσμένες Πολιτικές και Τεχνικές Προστασίας Περιβάλλοντος”
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΤΟΥ ΠΜΣ
«Εφαρμοσμένες Πολιτικές και Τεχνικές Προστασίας Περιβάλλοντος»
(«Π.Μ.Σ.–Ε.Π.ΤΕ.Π.Π.»)
Αυτοδύναμο ΠΜΣ του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
- Αντικείμενο
Αντικείμενο του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών είναι η μεταπτυχιακή διδασκαλία και έρευνα πάνω στα ζητήματα των εφαρμοσμένων περιβαλλοντικών πολιτικών που έχουν αναπτυχθεί σε ευρωπαϊκή και εθνική κλίμακα καθώς και πάνω στα αντίστοιχα θεσμικά εργαλεία και τις διαδικασίες εφαρμογής και διαχείρισης των τεχνικών προστασίας του περιβάλλοντος.
- Τεκμηρίωση της Συνάφειας του Π.Μ.Σ.–Ε.Π.ΤΕ.Π.Π. με τις Προπτυχιακές Σπουδές του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
Η συνάφεια του προγράμματος σπουδών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΠΑ.Δ.Α. με το αντικείμενο του Π.Μ.Σ.–Ε.Π.ΤΕ.Π.Π. είναι προφανής. Το Π.Μ.Σ. ουσιαστικά επεκτείνει και συμπληρώνει σε ανώτερο επίπεδο τις προπτυχιακές σπουδές σε γνωστικά αντικείμενα που περιέχονται εν όλω ή εν μέρει σε μαθήματα του ισχύοντος προγράμματος σπουδών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών καθώς και σε επιπλέον γνωστικά πεδία τα οποία είναι μεν συναφή αλλά δεν περιέχονται στο βασικό προπτυχιακό πρόγραμμα. Είναι χαρακτηριστικό δε, ότι στο νέο αναθεωρημένο πρόγραμμα σπουδών έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα συναφή με το περιβάλλον γνωστικά αντικείμενα, μέσω προπτυχιακών μαθημάτων, που είτε δεν υπήρχαν είτε αναβαθμίστηκε η εκπαιδευτική σημασία και το περιεχόμενό τους, προκειμένου να ανταποκριθούν στις επιστημονικές, τεχνολογικές και παραγωγικές εξελίξεις των τελευταίων ετών. Παράλληλα, άλλα προπτυχιακά μαθήματα επαναπροσδιόρισαν το περίγραμμά τους προς την ίδια κατεύθυνση για να συμπεριλάβουν τη διάσταση του περιβαλλοντικού σχεδιασμού και της εξοικονόμησης ενέργειας στα έργα και στις κατασκευές.
Πέραν της προφανούς επιστημονικής, ερευνητικής και ακαδημαϊκής συνάφειας, θα πρέπει επίσης να σημειωθεί, ότι όλες οι ειδικότητες μηχανικών έχουν επαγγελματικό δικαίωμα εκπόνησης περιβαλλοντικών μελετών για ιδιωτικά έργα και συνεπώς, η περαιτέρω εμβάθυνση επί αυτών των ζητημάτων σε ένα Π.Μ.Σ. που διοργανώνεται από ένα Τμήμα Μηχανικών, εξυπηρετεί ευθέως τις υπαρκτές ανάγκες του σύγχρονου παραγωγικού και επαγγελματικού πεδίου.
- Τεκμηρίωση της ίδρυσης και της σκοπιμότητας λειτουργίας του Π.Μ.Σ.–Ε.Π.ΤΕ.Π.Π.
Σκοπός του παρόντος Π.Μ.Σ. είναι η μεταπτυχιακή εκπαίδευση αποφοίτων του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΠΑ.Δ.Α., ή άλλων συναφών με το περιεχόμενο του Π.Μ.Σ.–Ε.Π.ΤΕ.Π.Π. Τμημάτων Α.Ε.Ι. πάνω σε ζητήματα που σχετίζονται με τις έννοιες – κλειδιά, τους μεθοδολογικούς άξονες και ιδιαίτερα με την εφαρμογή των περιβαλλοντικών πολιτικών. Η εμβάθυνση στα αντικείμενα αυτά όχι απλά σε θεωρητικό αλλά ιδιαίτερα σε εφαρμοσμένο επίπεδο αποτελεί βασικό εκπαιδευτικό και ερευνητικό προσανατολισμό του Προγράμματος που το διαφοροποιεί ουσιαστικά από όλα τα υπάρχοντα σήμερα μεταπτυχιακά προγράμματα που αναπτύσσονται στα Α.Ε.Ι. στον ευρύτερο τομέα των επιστημών του περιβάλλοντος. Σημειώνεται, ότι η έμφαση στη διάσταση της εφαρμογής ανταποκρίνεται απόλυτα στους αντικειμενικούς στόχους του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών και του προγράμματος σπουδών του.
Παράλληλα, σκοπός του Π.Μ.Σ. είναι η παραγωγή ενός εξειδικευμένου επιστημονικού δυναμικού που θα μπορεί άμεσα να ενταχθεί στην αγορά εργασίας και να καλύψει την αυξανόμενη επαγγελματική ζήτηση που παρατηρείται διεθνώς σε αυτό το πεδίο, τόσο στον ιδιωτικό τομέα [μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων – Μ.Π.Ε. και μελέτες Προκαταρκτικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης – Π.Π.Ε., ειδική επιστημονική γνώση και συμβολή σε μελέτες πολεοδομικές, χωροταξικές και αναπτυξιακές (μελετητικά πτυχία κατηγορίας 27), πραγματογνωμοσύνες, πιστοποιήσεις, επιθεωρητές περιβάλλοντος, στελέχη επιχειρήσεων κ.λπ.] όσο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στελέχη υπηρεσιών, παροχή εξειδικευμένης τεχνογνωσίας ως ειδικοί επιστήμονες, συμβουλευτικές υπηρεσίες, ελεγκτικοί μηχανισμοί, πιστοποιήσεις κ.λπ.). Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα, ότι – ήδη – κατά τον χρόνο ίδρυσης του Π.Μ.Σ. (2013) το ισχύον τότε νομικό πλαίσιο έθετε ως βασικό άξονα προτεραιότητας το ζήτημα της περιβαλλοντικής προστασίας («…το ΥΠΕΠΘ χρηματοδοτεί κατά προτεραιότητα Π.Μ.Σ., τα οποία εντάσσονται στο πλαίσιο επιστημονικών τομέων προτεραιότητας ….. για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος ..…», Ν.3685/2008, αρθ.6, παρ. 4). Βεβαίως, το προτεινόμενο Π.Μ.Σ. δεν βασίζεται σε κρατική χρηματοδότηση, αφού λειτουργεί από την έναρξή του (ακαδ. έτος 2014-2015) έως σήμερα ως πλήρως αυτοχρηματοδοτούμενο.
Ειδικότερα δε για τους απόφοιτους του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών (αλλά και εν γένει για τους μηχανικούς), το περιεχόμενο του Π.Μ.Σ., διευρύνει σημαντικά το επαγγελματικό και επιστημονικό αντικείμενό τους, προσφέρει το γνωστικό υπόβαθρο για να μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα στις αντίστοιχες ανάγκες της αγοράς εργασίας και της ακαδημαϊκής έρευνας και διευρύνει τις θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις τους πάνω στην περιβαλλοντική διάσταση του σχεδιασμού και των κατασκευών και στους τρόπους προστασίας του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος στο επίπεδο των τεχνικών, των διαδικασιών και των πολιτικών εφαρμογής τους.
Τέλος, η φοίτηση στο Π.Μ.Σ. αποφοίτων Πολυτεχνικών ή άλλων Σχολών και Τμημάτων ΑΕΙ και η χρησιμοποίηση διδασκόντων από την ευρύτερη πανεπιστημιακή και ερευνητική κοινότητα και από τον χώρο των τεχνοκρατών ή των ανώτερων διοικητικών στελεχών εκτιμάται, ότι διευρύνει την ακαδημαϊκή εμβέλεια των μεταπτυχιακών σπουδών του ΠΑ.Δ.Α. και ενισχύει τις δυνατότητες συνεργασιών σε επίπεδο διδακτορικών διατριβών και εφαρμοσμένης έρευνας.
Ο συντάκτης της πρότασης ίδρυσης και Διευθυντής του Π.Μ.Σ.–Ε.Π.ΤΕ.Π.Π.
Γιώργος Κ. Βαρελίδης
Δρ Αρχιτέκτων Μηχανικός – Πολεοδόμος Ε.Μ.Π.
Καθηγητής ΠΑ.Δ.Α. – Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών